Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Το ύφος του Pedro Almodovar


Γράφει η Εύα Κρίκη


Ο Pedro Almodovar είναι ένας ισπανός σκηνοθέτης,
σεναριογράφος και παραγωγός που αξίζει να παρακολουθήσουμε. Γεννήθηκε το 1949 και παράγει έργα από το 1980 έως και σήμερα. Διεθνή αναγνώριση έλαβε το 1988 με την ταινία "Γυναίκες στα όρια νευρικού κλωνισμού", η οποία προτάθηκε για Όσκαρ και συνέχισε με ακόμα μεγαλύτερες επιτυχίες όπως το "Όλα για την Μητέρα μου" (1999), "Μίλα της" (2002), "Γύρνα" (2006) και πολλά ακόμη. Γιατί όμως οι ταινίες του Almodovar είναι άξιες προσοχής;
 Το στοιχείο που έκανε τον Almodovar να ξεχωρίσει ως σκηνοθέτη-συγγραφέα ήταν ο συνεχής δανεισμός στοιχείων από ταινίες του μελοδραματικού είδους και η εξειδικευμένη του γνώση πάνω στο Χολιγουντιανό μελόδραμα, της δομής του και των λειτουργιών του. Το Χολυγουντιανό μελόδραμα αποτελείται κυρίως με γυναικείους στερεοτυπικούς χαρακτήρες και με πλοκή που περιστρέφεται γύρω από αρκετά συναισθηματικά θέματα, όπως  αλκοολισμός, ασθένεια, βία, ρομαντικές και φιλικές σχέσεις και γενικότερες συναισθηματικές και σωματικές δυσκολίες. Οι πρωταγωνίστριες-ηρωίδες φαίνεται να ξεπερνούν αυτά τα προβλήματα μέσω γενναίων πράξεων, αυτοθυσίας και επιμονής. Αυτός ο τύπος μελοδραματικού κινηματογράφου έγινε βασικό στοιχείο αρκετών Χολιγουντιανών ταινιών οι οποίες ανέπτυξαν αυτό το επαναλαμβανόμενο μοτίβο. Φυσικά, ο Almodovar δημιουργεί ένα παράδοξο αφού το είδος, ως προϊόν της κινηματογραφικής βιομηχανίας, δεν προάγει τη συγγραφική πρωτοτυπία. Για χάρη ανάλυσης θα πάρουμε δύο από τις ταινίες του.

 Στο "Όλα για την Μητέρα μου" το κλασικό Χολιγουντιανό μελόδραμα παίρνει τη μορφή μιας εξερεύνησης του χαρακτήρα από τον ίδιο τον χαρακτήρα. Ο κόσμος του Almodovar, σε αυτή την ταινία, χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, μια εντός θεατρικής σκηνής και μια της πραγματικής ζωής. Οι χαρακτήρες εκτείνουν τη θεατρική δραματικότητα στην πραγματική τους ζωή και μετατρέπουν τα δικά τους προσωπικά πάθη σε παραστάσεις, δημιουργώντας δύο αλληλένδετους κόσμους. Ο Almodovar στο "Όλα για την Μητέρα μου" παρουσιάζει την ηθοποιία ως ένα μέσο αποφυγής της τραγωδίας και ένα μέσο θεραπείας και εκτόνωσης. Για παράδειγμα, η Μανουέλα και η Αγράδο αποτρέπουν την τραγικότητα στωικότητα όταν έρχονται αντιμέτωπες με κάποιο εμπόδιο. Όταν, δηλαδή, η Αγράδο βρίσκεται επί σκηνής, λόγω αδιαθεσίας της Ούμα και της Νίνας, αντιμετωπίζει τους θεατές με αισιοδοξία και χιούμορ, παρ'όλο που αυτοί είχαν δυσαρεστηθεί με την απουσία των δύο ηθοποιών και την καθυστέρηση της παράστασης. Αυτό μας αποδεικνύει τη δύναμη του χαρακτήρα της Αγράδο, καθώς αυτοσαρκάζεται και αναφέρεται στην όντως δύσκολη ζωή της με αισιοδοξία, με αποτέλεσμα να μας δίνει την αίσθηση ενός ελπιδοφόρου τέλους για την ιστορία της. Η Μανουέλα, επίσης, η οποία χάνει το παιδί της και πρέπει να έρθει αντιμέτωπη με το παρελθόν της, δε βυθίζεται στα συναισθήματά της τόσο ώστε να μην μπορεί να ανταπεξέλθει στην καθημερινότητά της. Η Μανουέλα αποφασίζει να αφήσει πίσω το παρελθόν της και να επουλώσει τις πληγές της αναζητώντας τη Λόλα και προχωράει υιοθετώντας το μικρό Εστεμπάν. Μια χαρακτηριστική σκηνή είναι όταν η Μανουέλα παίζει το ρόλο της Νίνας στο μελόδραμα του Tennessee Williams, ο οποίος της δίνει την ασφάλεια να εκφράσει τον εσωτερικό της κόσμο στα πλαίσια του προσωπείου που της παρέχει η θεατρική σκηνή.
 Στην επόμενη ταινία του, "Μίλα της", ένας από τους χαρακτήρες έχει τραγικό τέλος, κάτι το οποίο δεν μπόρεσε να αποφευχθεί μέσω της συναισθηματικής εξωτερίκευσης. Το μελόδραμα αναπαράγεται μέσω της υπερβολικής συναισθηματικής έκφρασης, όμως όταν ένας χαρακτήρας στερείται αυτή την επιλογή, το έργο αποκτά πιο τραγικά στοιχεία. Όταν η Λύντια, δηλαδή, πέφτει σε κώμα μετά το τραυματισμό κατά τη διάρκεια της ταυρομαχίας αυτόματα της στερείται ένα αισιόδοξο κι ευτυχισμένο τέλος. Ωστόσο, όλοι οι χαρακτήρες φαίνονται να είναι εγκλωβισμένοι στις ζωές τους. Ο Μπενίγκνο αρχικά βρίσκεται εγκλωβισμένος στη σχέση που έχει με τη μητέρα του, μετά στον παράδοξο και ανεκπλήρωτο έρωτά του για την Αλίσια, και το απορύφωμα της ανικανότητας του να ξεφύγει από την τραγικότητα εκφράζεται όταν βρίσκεται στη φυλακή. Ο Μάρκο αναβιώνει συνεχώς τον πόβο που του προκάλεσε ο χωρισμός του και, παρόλο που ερωτεύεται τη Λύντια, δεν μπορεί να διαφύγει από το παρελθόν, ειδικά μετά το ατύχημα της Λύντια. Η Αλίσια χάνει τη φαινομενικά χαρούμενη ζωή της όταν τη χτυπάει αμάξι και πέφτει σε κώμα. Ο Almodovar, σε αυτή του την ταινία στερεί από τους χαρακτήρες την ευκαιρία να ζήσουν και να ξεπεράσουν το δράμα τους, αλλά παράλληλα τους αναγκάζει να διηγηθούν ξανά και ξανά την ιστορία τους. Η αναδιήγηση των γεγονότων αποτελεί και το πρόβλημα, αλλά και τη λύση του δράματος. Αρχικά, μέσω της επαναλαμβανόμενης διήγησης αναπαράγεται το μοτίβο της φυλάκισης, καθώς φαίνεται πως οι χαρακτήρες αδυνατούν να ξεφύγουν από τα δέσμια του παρελθόντος τους. Την ίδια στιγμή όμως η επαναλαμβανόμενη διήγηση αποτελεί ένα σημαντικό παράδοξο διότι μέσω της λεκτικοποίησης των προβλημάτων τους, οι χαρακτήρες τα κατανοούν. Εν τέλη, η διήγηση καταλήγει να λειτουργεί ως μια μορφή θεραπείας.
 Ο Pedro Almodovar, λοιπόν, καταφέρνει να εισάγει τραγικότητα και βάθος στη Χολιγουντιανή μορφή του μελοδράματος. Δημιουργεί χαρακτήρες άξιους παρακολούθησης, μελέτης, ταύτισης και συμπόνιας. Με τον δικό του τρόπο μας παρουσιάζει κομμάτια της ζωής μας και της καθημερινότητας μας που ίσως αγνοούμε, μας κάνει να νιώσουμε και να σκεφτούμε. Γι' αυτό και ο Almodovar αποτελεί πραγματικός καλλιτέχνης στο είδος του.

Ακολούθησε την Εύα:
Facebook: @Eva Kriki
Instagram: @eva.kriki

Ακολούθησε το blog μας:
Facebook: @Δημοσιογραφική αναταραχή
Instagram: @dimosiografiki_anataraxi

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Γιάννης Μπαγουράκης: «Όταν ανεβαίνεις πάνω στο ring, να δίνεις την ψυχή σου για εσένα και την ομάδα σου»

Γνωρίστε τον Γιάννη, αθλητή της πολεμικής τέχνης Muay Thai! Συνέντευξη-επιμέλεια: Γιώργος Παπαδάκης Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Θεοδωρίδης     Τι είναι το Muay Thai; Το Μuay Thai είναι παραδοσιακή πολεμική τέχνη της Ταϊλάνδης, για εμένα είναι και ένα είδος χορού. Είναι η τέχνη των 8 άκρων συνδυάζει χτυπήματα με τους αγκώνες,με τα χέρια, με τα γόνατα,λακτίσματα σε όρθια στάση. Απαιτεί πολλή πειθαρχία,αλληλοσεβασμό και αυτοσεβασμό και όταν ανεβαίνεις πάνω στο ring,να δίνεις την ψυχή σου για εσένα και την ομάδα σου. Φυσικά και για τους θεατές με απόλυτο σεβασμό στον αντίπαλό σου και στο δάσκαλό σου. Είσαι στη σχολή του Ηλία Λάμπρου, τη White Tiger Muay Thai Camp. Πώς είναι η προπόνηση εκεί; Όσο καιρό ασχολούμαι με το άθλημα, είμαι στη σχολή White Tiger Muay Thai Camp με τον Δάσκαλο Ηλία Λάμπρου και μπορώ να πω ότι τα παιδιά που γνώρισα εκεί είναι για εμένα κάτι παραπάνω από οικογένεια. Ο Δάσκαλος για εμένα είναι μέντορας, φίλος στα δύσκολα και στα εύκολα κάτι το οποίο ισχύει κ

Συνέντευξη με την ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια Μάρω Γιαννάκη

Τι είναι η κατάθλιψη; Yπάρχει ταμπού στις μέρες μας, στο να ζητάει βοήθεια κάποιος από ειδικό για θέματα ψυχικής υγείας; Η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια Μάρω Γιαννάκη μιλάει για πράγματα που θέλεις να ξέρεις. Συνέντευξη-επιμέλεια: Γιώργος Παπαδάκης Φωτογραφία: Ελένη Ψυχή Τι είναι ο ψυχολόγος και τι ο ψυχοθεραπευτής; Οι σπουδές του ψυχολόγου διαρκούν 4 έτη. Μόλις κάποιος τελειώσει τη σχολή του ψυχολόγου,μπορεί να έχει πάνω του το πτυχίο του ψυχολόγου,αλλά οι σπουδές του κατά βάση έγκειται στην μελέτη της συμπεριφοράς και της εγκεφαλικής συμπεριφοράς. Άρα συνδυάζει τα δεδομένα και της εγκεφαλικής λειτουργίας και της επίδρασης που έχουν αυτά πάνω στη συμπεριφορά. Αυτό είναι το πρώτο κομμάτι,το δεύτερο κομμάτι έγκειται στους περιβαλλοντικούς παράγοντες,δηλαδή πώς επηρεάζει το περιβάλλον τη συμπεριφορά ενός ατόμου. Επίσης μελετάει αυτά τα αποτελέσματα και τα εκθέτει χρόνο με τον χρόνο είτε από έρευνες είτε από συλλογή δεδομένων και φτιάχνει ένα αποτέλεσμα,μια έρευνα. Μετά από α

Ελβίνα Μποτονάκη: «Για μένα το θέατρο είναι ζωή, είναι μαγεία»

Γνωρίστε την Ελβίνα Μποτονάκη, μια γυναίκα που αγωνίζεται, ελπίζει, ονειρεύεται. Ηθοποιός, δασκάλα θεατρικής αγωγής σε παιδιά,σκηνοθέτης και συγγραφέας θεάτρου. Έχει εργαστεί ως βοηθός σκηνοθέτη σε παραστάσεις του Θεάτρου Τέχνης,όπως «Τερέζα Ρακέν» του Emil Zola, «Δέρμα στις φλόγες» του Guillem Clua,αλλά και σε άλλες. Έχει πάρει μέρος στη θεατρική παράσταση «Το Μπαμ»του Νικόλα Ανδρουλάκη. Το 2015 αποφασίζει να ιδρύσει τη θεατρική ομάδα Vagabond, να γράψει και να σκηνοθετήσει τη θεατρική παράσταση «Βασιλικώ Καρπώ» και το 2016 να γράψει και να σκηνοθετήσει το νικητήριο θεατρικό έργο σε διαγωνισμό πρωτότυπου θεατρικού έργου «SocialLies2078» στην Αθήνα. Και φυσικά,μας μίλησε για την πρώτη ταινία μικρού μήκους που έγραψε και σκηνοθέτησε τον Αύγουστο του 2016,την «Έρφοι», η οποία προκρίθηκε στο 40ο Διαγωνιστικό Φεστιβάλ ταινιών Δράμας. Συνέντευξη-επιμέλεια: Γιώργος Παπαδάκης Φωτογραφίες: Εύα Κρίκη Μπορείς να σκηνοθετήσεις,μπορείς να γράψεις,μπορείς να παίξεις,μπορείς να διδάξεις.Τ