Συνέντευξη-Επιμέλεια: Νίκος Τσαουσίδης
Ήταν Νοέμβρης του 42΄. Ο ΕΔΕΣ και ο ΕΛΑΣ σε συνεργασία με τις δυνάμεις των συμμάχων μόλις είχαν διώξει τον Γερμανό κατακτητή, αλλά οι πρώτες φιλονικίες δεν άργησαν για το ποιος θα κρατήσει τα ηνία της χώρας. Λίγα χρόνια μετά, οι πρώτες επιστρατεύσεις ξεκινούν και ο πόλεμος ξεσπά μεταξύ Ελληνικού και Δημοκρατικού Στρατού. Νεοσύλλεκτοι αλλά και επιστρατευμένοι κατατάσσονται με την βία. Ή συνέχεια λίγο-πολύ γνωστή σε όλους μας.
-Ή μαρτυρίες ενός επιζώντα του εμφυλίου, πρώην μάχιμου-
Ο συνεντευξιαζόμενος μας (ο οποίος μας ζήτησε να κρατήσουμε την ταυτότητά του μυστική), μας υποδέχεται στο φτωχικό, πέτρινο του σπίτι, το οποίο βρίσκεται σε ένα χωριό, λίγο έξω από την Θεσσαλονίκη. Ή συνέντευξή μας δεν αργεί να ξεκινήσει και ο πρώην στρατιώτης του Ελληνικού Στρατού, κοιτάζοντας μας με τα γερασμένα του μάτια που έχουν δει τα πάνδεινα ξεκινάει την αφήγησή του απαντώντας ταυτόχρονα στις ερωτήσεις μας.
(Μας λέει με στόμφο) «Σφάζαμε τα αδέρφια μας! Δεν βλέπαμε πρόσωπα. Δεν γνωρίζαμε γείτονες, ξαδέρφια, παιδιά. Βλέπαμε μόνο εχθρούς. Μας είχαν ποτίσει με μίσος. Δεν γνωρίζαμε καλά-καλά τον σκοπό για τον οποίο πολεμούσαμε… Μας έλεγαν «Για την Ελλάδα…» (Δακρύζει και κοιτάει τον κήπο του). Δεν βλέπαμε τίποτα. Μόνο εχθρούς.
Είναι γνωστό, ότι ο εμφύλιος άφησε πίσω του πολλές χιλιάδες νεκρούς. Συγκεκριμένα, περισσότερους απ΄ ότι αθροιστικά οι δυο παγκόσμιοι πόλεμοι.
Ή κουβέντα μας συνεχίζει σε βαρύ κλίμα και σε ερώτηση μας για την πιο έντονη στιγμή που έζησε, μας απαντάει με το ίδιο ενοχικό βλέμμα: «Καθόμασταν με την πλάτη στο ανάχωμα, ναι… Κρύο, βροχή και το τουφέκι στον ώμο, έτοιμο. Ξαφνικά μια οβίδα σκάει μπροστά μας! Κάποιος από τους αντάρτες τρύπωσε και κατάφερε να μας την φυτέψει. Πριν καταλάβω τι πρόκειται να συμβεί σηκώνομαι και τρέχω να φύγω μακριά, σαν να είδα τον διάολο!... Ή οβίδα σκάει. Πέφτω κάτω και όλα έχουν σταματήσει γύρω μου. Πριν καλά-καλά συνέλθω, καταλαβαίνω ότι δεν μπορώ να ακούσωκαι το πρώτο πράμα που βλέπω είναι το γειτονόπουλό μου και φίλο μου πεσμένο κάτω και μέσα στα αίματα! Κώστα! Κώστα! Του φωνάζω… Ο Κώστας δεν απαντάει. Αρχίζω να βλέπω πλέον πιο καθαρά… Ο Κώστας έχει χάσει το δεξί του ποδάρι. Εβλεπα το κρέας και τα κόκκαλα. Λίγο πιο δίπλα το πόδι του… Τον σήκωσα και τον έσυρα σε ασφαλές σημείο. Ο Κώστας ξεψύχησε. Το ίδιο και ο αντάρτης…
Κρεμόμασταν ήδη από τα χείλη του. Μας είχε καθηλώσει. Μας κάνει γνωστό ότι κοιμάται και ξυπνάει με τον ίδιο εφιάλτη.
Λίγο πιο μετά τον ρωτάμε αν του έχει αφήσει κάποιο σωματικό τραύμα ο πόλεμος. Γελάει και βγάζει αργά αργά την παντόφλα του. Επειτα βγάζει την κάλτσα και μας λέει δείχνοντας το πέλμα του: «Θα έπρεπε να έχω 5 δάχτυλα… Μου έχουν μείνει τα δυο. Τα άλλα τα έχασα από κρυοπάγημα. Θυμάμαι τον πόνο. Εβγαλα το άρβυλο και είδα τα δάχτυλά μου.. Πολύ πόνος. Καλά και είχαμε έναν μπαρμπέρη κομπογιαννίτη στο στράτευμα που ήξερε και μου τα έκοψε γιατί θα πάθαινα γάγγραινα.»
Έπειτα ξεκουμπώνει το πουκάμισο του και μας δείχνει τα τραύματα από τα θραύσματα της οβίδας που έσκασε κοντά του. Φυσικά, σαν γνήσια τέκνα του 21ου αιώνα, δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε τι βλέπαμε.
Έπειτα από ώρες συζήτησης, ο πρωταγωνιστής της συνέντευξης αυτής, μας ρωτάει ευγενικά: «Θέλετε ένα ποτήρι νερό, έναν καφέ;» Του απαντάω: «Μόνο αν δεν σας κάνει κόπο!»
Έτσι, σηκώνεται αργά- αργά και μας προσκαλεί μέσα στο σπίτι του. Εκεί, μέσα στο κουζινάκι που μας ετοίμαζε τον καφέ, τον ρωτάμε αν έχει να μας δείξει κάτι από τον πόλεμο. Μας λέει να προσέξουμε τον καφέ να μην χυθεί κ ευθύς πηγαίνει στο διπλανό δωμάτιο. Μας φέρνει ένα μικρό μπαούλο, από το οποίο βγάζει ένα σκουριασμένο κομμάτι ξιφολόγχης και ένα παράσημο ανδρείας. «Αυτά έχω να μου θυμίζουν γιατί θα κριθώ…» μας λέει.
Βλέποντας το παράσημο τον ρωτάω: «Το κράτος σας αποζημιώνει με κάποια σύνταξη;» (μου απαντάει με ελαφρώς ειρωνικό γέλιο) «Παίρνω 400 ευρώ σύνταξη, αυτοί οι άνθρωποι του κράτους έπιναν και κάπνιζαν στα σαλόνια όταν εμείς πολεμούσαμε! Ποια αποζημίωση, αυτοί δεν ξέρουν τίποτα!»
Όπως μπορεί να καταλάβει κάνεις, αυτοί οι άνθρωποι παραμελήθηκαν από το κράτος μετά τον πόλεμο και ελάχιστοι μόνο αναγνωρίστηκαν.
Κλείνοντας την κουβέντα, τον ρωτάμε τι θα άλλαζε τώρα μετά από τόσα χρόνια. Με πολύ σιγουριά και σαν να περίμενε αυτή την ερώτηση ως εξιλέωση μας λέει: «Ο χρόνος δεν γυρνάει πίσω, αλλά και πίσω να γύριζε τα ίδια λάθη θα κάναμε! Πάλι θα σφαζόμασταν δεξιοί και αριστεροί, αν κ εγώ δεν ήξερα απ΄ αυτά, απλά με πήρανε φαντάρο. Το μόνο που μετανιώνω, είναι που δεν πήγα να δω τα αδέρφια μου στο νεκροταφείο. Εχθρούς και φιλους! Γιατί όλοι αδέρφια είμαστε…»
Δημοσιογράφος: Τι θα λέγατε πάνω από το μνήμα τους αν κάποτε πάτε;
Συνεντευξιαζόμενος: (δακρύζοντας και με λυγμούς στην φωνή) Θα τους ζητούσα συγνώμη! Θα τους έλεγα ότι μετανιώνω κάθε μέρα για τις πράξεις μου! Να είναι καλά εκεί που είναι και να με περιμένουν!
Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο πρωταγωνιστής μας μετά τον πόλεμο εργάστηκε ως μάγειρας, παντρεύτηκε, έκανε τρία παιδιά και αυτήν την στιγμή είναι πάππους έξι εγγονιών και προπάππους δυο δισέγγονων.
Ακολούθησε το blog μας:
Facebook: @Δημοσιογραφική αναταραχή
Instagram: @dimosiografiki_anataraxi
Ήταν Νοέμβρης του 42΄. Ο ΕΔΕΣ και ο ΕΛΑΣ σε συνεργασία με τις δυνάμεις των συμμάχων μόλις είχαν διώξει τον Γερμανό κατακτητή, αλλά οι πρώτες φιλονικίες δεν άργησαν για το ποιος θα κρατήσει τα ηνία της χώρας. Λίγα χρόνια μετά, οι πρώτες επιστρατεύσεις ξεκινούν και ο πόλεμος ξεσπά μεταξύ Ελληνικού και Δημοκρατικού Στρατού. Νεοσύλλεκτοι αλλά και επιστρατευμένοι κατατάσσονται με την βία. Ή συνέχεια λίγο-πολύ γνωστή σε όλους μας.
-Ή μαρτυρίες ενός επιζώντα του εμφυλίου, πρώην μάχιμου-
Ο συνεντευξιαζόμενος μας (ο οποίος μας ζήτησε να κρατήσουμε την ταυτότητά του μυστική), μας υποδέχεται στο φτωχικό, πέτρινο του σπίτι, το οποίο βρίσκεται σε ένα χωριό, λίγο έξω από την Θεσσαλονίκη. Ή συνέντευξή μας δεν αργεί να ξεκινήσει και ο πρώην στρατιώτης του Ελληνικού Στρατού, κοιτάζοντας μας με τα γερασμένα του μάτια που έχουν δει τα πάνδεινα ξεκινάει την αφήγησή του απαντώντας ταυτόχρονα στις ερωτήσεις μας.
(Μας λέει με στόμφο) «Σφάζαμε τα αδέρφια μας! Δεν βλέπαμε πρόσωπα. Δεν γνωρίζαμε γείτονες, ξαδέρφια, παιδιά. Βλέπαμε μόνο εχθρούς. Μας είχαν ποτίσει με μίσος. Δεν γνωρίζαμε καλά-καλά τον σκοπό για τον οποίο πολεμούσαμε… Μας έλεγαν «Για την Ελλάδα…» (Δακρύζει και κοιτάει τον κήπο του). Δεν βλέπαμε τίποτα. Μόνο εχθρούς.
Είναι γνωστό, ότι ο εμφύλιος άφησε πίσω του πολλές χιλιάδες νεκρούς. Συγκεκριμένα, περισσότερους απ΄ ότι αθροιστικά οι δυο παγκόσμιοι πόλεμοι.
Ή κουβέντα μας συνεχίζει σε βαρύ κλίμα και σε ερώτηση μας για την πιο έντονη στιγμή που έζησε, μας απαντάει με το ίδιο ενοχικό βλέμμα: «Καθόμασταν με την πλάτη στο ανάχωμα, ναι… Κρύο, βροχή και το τουφέκι στον ώμο, έτοιμο. Ξαφνικά μια οβίδα σκάει μπροστά μας! Κάποιος από τους αντάρτες τρύπωσε και κατάφερε να μας την φυτέψει. Πριν καταλάβω τι πρόκειται να συμβεί σηκώνομαι και τρέχω να φύγω μακριά, σαν να είδα τον διάολο!... Ή οβίδα σκάει. Πέφτω κάτω και όλα έχουν σταματήσει γύρω μου. Πριν καλά-καλά συνέλθω, καταλαβαίνω ότι δεν μπορώ να ακούσωκαι το πρώτο πράμα που βλέπω είναι το γειτονόπουλό μου και φίλο μου πεσμένο κάτω και μέσα στα αίματα! Κώστα! Κώστα! Του φωνάζω… Ο Κώστας δεν απαντάει. Αρχίζω να βλέπω πλέον πιο καθαρά… Ο Κώστας έχει χάσει το δεξί του ποδάρι. Εβλεπα το κρέας και τα κόκκαλα. Λίγο πιο δίπλα το πόδι του… Τον σήκωσα και τον έσυρα σε ασφαλές σημείο. Ο Κώστας ξεψύχησε. Το ίδιο και ο αντάρτης…
Κρεμόμασταν ήδη από τα χείλη του. Μας είχε καθηλώσει. Μας κάνει γνωστό ότι κοιμάται και ξυπνάει με τον ίδιο εφιάλτη.
Έπειτα ξεκουμπώνει το πουκάμισο του και μας δείχνει τα τραύματα από τα θραύσματα της οβίδας που έσκασε κοντά του. Φυσικά, σαν γνήσια τέκνα του 21ου αιώνα, δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε τι βλέπαμε.
Έπειτα από ώρες συζήτησης, ο πρωταγωνιστής της συνέντευξης αυτής, μας ρωτάει ευγενικά: «Θέλετε ένα ποτήρι νερό, έναν καφέ;» Του απαντάω: «Μόνο αν δεν σας κάνει κόπο!»
Έτσι, σηκώνεται αργά- αργά και μας προσκαλεί μέσα στο σπίτι του. Εκεί, μέσα στο κουζινάκι που μας ετοίμαζε τον καφέ, τον ρωτάμε αν έχει να μας δείξει κάτι από τον πόλεμο. Μας λέει να προσέξουμε τον καφέ να μην χυθεί κ ευθύς πηγαίνει στο διπλανό δωμάτιο. Μας φέρνει ένα μικρό μπαούλο, από το οποίο βγάζει ένα σκουριασμένο κομμάτι ξιφολόγχης και ένα παράσημο ανδρείας. «Αυτά έχω να μου θυμίζουν γιατί θα κριθώ…» μας λέει.
Βλέποντας το παράσημο τον ρωτάω: «Το κράτος σας αποζημιώνει με κάποια σύνταξη;» (μου απαντάει με ελαφρώς ειρωνικό γέλιο) «Παίρνω 400 ευρώ σύνταξη, αυτοί οι άνθρωποι του κράτους έπιναν και κάπνιζαν στα σαλόνια όταν εμείς πολεμούσαμε! Ποια αποζημίωση, αυτοί δεν ξέρουν τίποτα!»
Όπως μπορεί να καταλάβει κάνεις, αυτοί οι άνθρωποι παραμελήθηκαν από το κράτος μετά τον πόλεμο και ελάχιστοι μόνο αναγνωρίστηκαν.
Κλείνοντας την κουβέντα, τον ρωτάμε τι θα άλλαζε τώρα μετά από τόσα χρόνια. Με πολύ σιγουριά και σαν να περίμενε αυτή την ερώτηση ως εξιλέωση μας λέει: «Ο χρόνος δεν γυρνάει πίσω, αλλά και πίσω να γύριζε τα ίδια λάθη θα κάναμε! Πάλι θα σφαζόμασταν δεξιοί και αριστεροί, αν κ εγώ δεν ήξερα απ΄ αυτά, απλά με πήρανε φαντάρο. Το μόνο που μετανιώνω, είναι που δεν πήγα να δω τα αδέρφια μου στο νεκροταφείο. Εχθρούς και φιλους! Γιατί όλοι αδέρφια είμαστε…»
Δημοσιογράφος: Τι θα λέγατε πάνω από το μνήμα τους αν κάποτε πάτε;
Συνεντευξιαζόμενος: (δακρύζοντας και με λυγμούς στην φωνή) Θα τους ζητούσα συγνώμη! Θα τους έλεγα ότι μετανιώνω κάθε μέρα για τις πράξεις μου! Να είναι καλά εκεί που είναι και να με περιμένουν!
Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο πρωταγωνιστής μας μετά τον πόλεμο εργάστηκε ως μάγειρας, παντρεύτηκε, έκανε τρία παιδιά και αυτήν την στιγμή είναι πάππους έξι εγγονιών και προπάππους δυο δισέγγονων.
Ακολούθησε το blog μας:
Facebook: @Δημοσιογραφική αναταραχή
Instagram: @dimosiografiki_anataraxi
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου